Mikrodozowanie – moda czy realne wsparcie?
Według raportu naukowego opublikowanego w pierwszym kwartale 2022 przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) występowanie zespołów lękowych i depresji w skali globalnej w pierwszym roku pandemii COVID-19 wzrosło aż o 25%. Coraz więcej ludzi zmagających się z problemami psychicznymi sięga po leki antydepresyjne. Coraz więcej osób szuka też alternatyw dla tych leków, w obawie przed ich skutkami ubocznymi i uzależnieniem od korporacji farmaceutycznych.
Mimo że różne substancje psychoaktywne w większości krajów są nielegalne, to badania nad nimi – mimo utrudnień – trwają nieprzerwanie. W ostatnich latach widać również poluzowanie restrykcyjnych często praw, szczególnie widać to w USA, a nawet w Polsce, jeżeli chodzi o medyczną marihuanę. To daje nadzieję, że psychodeliki mogą stać się realną alternatywą dla leków pozyskiwanych w laboratoriach. W ostatnich latach opublikowano wiele obiecujących wyników badań nad potencjałem tych substancji w leczeniu depresji, uzależnień, zaburzeń obsesyjno- kompulsywnych czy innych zaburzeń psychicznych oraz chorób.
Równolegle wzrasta zainteresowanie przyjmowaniem mikrodawek psychodelików. Po mikrodawki sięgają nie tylko osoby zmagające się z depresją czy zaburzeniami nastroju. Sięga po nie jednak również coraz więcej osób zajmujących wysokie stanowiska w różnych branżach, czy też przedsiębiorcy. Osoby te twierdzą, że mikrodozowanie może poprawiać nie tylko ich nastrój, ale również otwiera ich na bardziej innowacyjne rozwiązania oraz korzystnie wpłynąć na rozwój osobisty. Dr James Fadiman, nazywany „ojcem mikrodozowania”, od 2010 r. bada wpływ mikrodawek na kreatywność, ogólną sprawność poznawczą człowieka i poprawę samopoczucia. W ostatnich latach przeprowadzono kilka badań nad mikrodozowanie, w tym badań mózgu po ich zażyciu oraz z udziałem grup kontrolnych przyjmujących placebo. Ciągle jednak wiemy za mało by jednoznacznie określić, czy mikrodawkowanie ma korzystny wpływ na człowieka, a przed badaczami stoi wiele wyzwań.
Jak prowadzone jest mikrodozowanie
W przypadku mikrodozowanie osoby biorą 5-10% pełnej dawki psychodeliku, którym najczęściej jest LSD lub psylocybina, choć coraz bardziej popularne staje się również przyjmowanie meskaliny. Mikrodawka powinna być niewyczuwalna, ale jej regularne przyjmowanie ma potencjał wprowadzania głębokich zmian zarówno w psychice, jak i życiu człowieka. Istnieje wiele protokołów przyjmowania mikrodawek psychodelików, a te najbardziej znane to: protokół Fadimana (ang. Fadiman Protocol — tłum.), protokół Instytutu Mikrodozowania (ang. Microdosing Institute — tłum.) oraz protokół Paul’a Stamets’a nazywany protokołem „układania soplówki” (ang. Stackling Lions’ Mane Protocol — tłum).
Protokół Fadiman’a przyjmuje zasadę trzydniowego cyklu: 1 dzień mikrodawka, drugi dzień przejściowy (bez przyjmowania), w którym obserwuje się odczuwalne niektóre efekty mikrodawki, trzeci dzień również bez przyjmowania, w którym człowiek nie odczuwa żadnych efektów, a dzień ten przyjmuje się jako czas na integrację. Z kolei od 4 dnia powtarza się cykl 3 dni. Zalecenie jest, aby mikrodawkować według tego protokołu 1-2 miesiące, a następnie zrobić 2-4 tygodnie przerwy.
Z protokołu Instytutu Mikrodozowania najczęściej korzystają osoby, które mikrodozują z powodów medycznych, takich jak depresja, fobie społeczne, ADHD, ADD, migreny oraz klasterowe bóle głowy. Ten protokół zakłada przyjmowanie mikrodawki co drugi dzień przez 1-2 miesiące. Po tym okresie również zaleca się 2-4 tygodnie przerwy, podczas której rezygnuje się całkowicie z przyjmowania substancji.
Z kolei protokół Stamets’a zakłada przyjmowanie kombinacji mikrodozy psylocybiny z dawką soplówki jeżowatej (suplementu diety) i kwasu nikotynowego (niacyny) – jeden dzień przyjmowania i jeden dzień przerwy przez miesiąc, a następnie 2-4 tygodnie przerwy od przyjmowania wszystkich suplementów.
Każdy z tych protokołów zakłada, że dni z mikrodawką i dni bez mikrodawki są na równi istotne dla całego procesu, szczególnie pod kątem obserwacji i analizy. By wybrać najlepszy dla siebie protokół, zaleca się sprawdzenie każdego z nich, przez okres od jednego do dwóch miesięcy. Sam Instytut Mikrodawkowania poleca zacząć od protokołu Fadimana.
Osoby terapeutyzujące się w ten sposób nie pozostają same sobie. Powstają kolejne organizacje zajmujących się psychodelikami przyjmowanymi wyłącznie w dawkach mikro, jak choćby wspomniany wyżej Instytut Mikrodozowania, którego celem jest edukacja, prowadzenie i publikowanie badań oraz budowanie społeczności osób, które chcą w bezpieczny, świadomy i skuteczny sposób mikodawkować psychodeliki. Powstają również aplikacje takie jak Tune in Psychedelics, które służą do śledzenia swojego kalendarza mikrodozowania i zapisywania efektów procesu. Istnieją również finansowane społecznie witryny badawcze, takie jak microdose.me, które budują zasoby wiedzy dotyczące mikrodozowania.
Badania
W badaniach nad mózgiem przeprowadzanych od 2019 r. za pomocą technologii neuroobrazowania wykazano, że zmiany w aktywności mózgu i połączeniach neuronowych u ochotników przyjmujących pojedyncze małe dawki LSD są podobne do tych obserwowanych przy większych ilościach tego psychodelika. W Danii przeprowadzono również badanie nad mikrodawkami psylocybiny, które wykazało, że ten psychodelik, nawet w mikrodawkach, aktywuje prawie połowę specyficznego typu receptorów serotoninowych, na które działają psychodeliki. Podczas badań na Uniwersytecie w Zurychu ochotnicy byli skanowani fMRI kilka godzin po przyjęciu dawki LSD lub placebo i wykazano, że ciało migdałowate, uważane za centrum emocji w mózgu, zmieniło sposób w jakich wchodziło w interakcje z innymi obszarami mózgu u osób mikrodawkujących. Według współautorki tych badań, neuropsycholog Katrin Preller, wskazuje to na możliwość lepszej regulacji negatywnych emocji. Dr Matthew Johnson z Uniwersytetu Hopkinsa w Stanach Zjednoczonych badający psychodeliki, również te przyjmowane w mikrodawkach, uważa, że jeszcze wiele musimy się nauczyć o receptorach serotoninowych aktywowanych przez te substancje oraz dopatruje się w badaniach nad mikrodozowaniem szansy lepszego zrozumienia natury ludzkiego umysłu.
Dla badań niezwykle istotny okazał się rok 2021 oraz 2022. Wówczas opublikowano trzy dotychczas największe kontrolowane badania mikrodozowania z udziałem placebo, które zostały przeprowadzane przez niezależnie od siebie instytucje: Centrum Badań nad Psychodelikami (ang. Centre for Psychedelic Research — tłum.) przy Imperial College London, Uniwersytet w Leiden (Holandia) oraz Uniwersytet Chicago. Wyniki tych badań sugerują, że odczuwane korzyści wynikają z tzw. efektu placebo. W przypadku ostatnich badań, w Chicago, uczestnicy nie wiedzieli, jaki jest cel badania oraz jakie dokładnie mikrodawki przyjmują, jednak badanie nie wykazało różnicy pomiędzy przyjmowaniem LSD i placebo.
Naukowcy są podzieleni co do tego, czy przyjmowanie mikrodawek psychodelików faktycznie przynosi korzyści. Wielu naukowców badających te substancje kwestionuje dotychczas przeprowadzone projekty badań kontrolowanych z placebo. Według badacza dr. Michela van Elk badania te mogły nie trwać wystarczająco długo lub testy i kwestionariusze stosowane podczas badań, mogły nie w pełni odzwierciedlać korzyści, jakie ludzie odczuwają z mikrodozowania. Nie zmienia to jednak faktu, że wyniki tych badań uwypukliły wyzwania, przed jakimi stoją badacze. Jednym z nich jest trudność w uniknięciu efektu placebo oraz rozpoznania przez uczestników badania, czy przyjęli oni właściwą substancję. Z jednej strony badania nad mózgiem wykazały, że największe zmiany w aktywności następowały po przyjęciu około 3 miligramów psylocybiny i 22-26 mikrogramów LSD, czyli wyższych dawek mikro, z drugiej strony przy takiej ilości substancji ludzie często zauważają efekty jej działania, a to zaburza wynik badania.
Warto również pamiętać o tym, że jesteśmy dopiero na początku badań nad mikrodozowaniem, a na podstawie badań nad pełnymi dawkami psychodelików przeprowadzanych przez ostatnie dekady, możemy przypuszczać, że jeszcze wiele jest do odkrycia.
Źródła:
https://www.who.int/news/item/02-03-2022-covid-19-pandemic-triggers-25-increase-i n-prevalence-of-anxiety-and-depression-worldwide
https://www.microdose.nl/en/blog/6-microdosing-protocols
https://www.drugscience.org.uk/psychedelic-microdosing-lsd-or-psilocybin-mushroo ms-placebo-effect/
https://www.nytimes.com/2022/02/28/well/mind/microdosing-psychedelics.html https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acsptsci.0c00099
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2032994
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02791072.2020.1718250 https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/02698811211050556 https://elifesciences.org/articles/62878
https://psychedelicstoday.com/2022/09/06/pt353/?fbclid=IwAR0Pj2RyJVcEyghpM6o dXoA8UNsTCVE1iut-b5Kr7_8-j_auOgyHVbVvfq0
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34613430/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7150630/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6785028/
https://d-nb.info/1206931493/34
https://psychedelicreview.com/the-structure-and-function-of-the-serotonin-5-ht2b-rec eptor/
